Trzech Króli – kiedy i jak obchodzimy to święto?

Canva

Pokłon Trzech Króli

Opisana w ewangelii św. Mateusza (2,1-12), Epifania – czyli Objawienie Pańskie obejmuje cykl uroczystości religijnych: przybycie Trzech Mędrców pragnących oddać pokłon Jezusowi, a także Chrzest Pański i przemianę w Kanie Galilejskiej. Historia Objawienia Pańskiego rozpoczyna się za panowania króla Heroda. Trzej Królowie, podążając za gwiazdą przybywają do Jerozolimy i wysłuchawszy króla, udają się dalej, w poszukiwaniu Zbawiciela. Gdy dotarli do Betlejem, oddali hołd i złożyli Dzieciątku Jezus dary: mirrę, kadzidło i złoto.

To jedno z najstarszych świąt chrześcijańskich, które symbolizuje pokłon pogańskiego świata Bogu Wcielonemu. Według wzmianek, odnotowanych w III wieku, pierwsi chrześcijanie w tym dniu świętowali Boże Narodzenie. W kościele zachodnim pierwsze informacje można znaleźć na przełomie IV i V wieku i święto Objawienia Pańskiego jest opisywane jako odrębne uroczystości.

Święto Trzech Króli – kiedy i gdzie obchodzimy?

W Polsce Trzech Króli znajdziemy pod datą 6 stycznia. Od 2011 roku święto jest dniem wolnym od pracy. Zamknięte są sklepy i punkty usługowo-handlowe.

Wyznawcy w Kościele ewangelicko-augsburskim obchodzą je pod nazwą Epifanii, a w tradycji prawosławnej Trzech Króli to jedno z 12 najważniejszych świąt roku liturgicznego.

Święto jest obchodzone w kościołach w Austrii, Chorwacji, Hiszpanii, Słowacji, Szwecji, Wenezueli, landach niemieckich: Badenii-Wirtembergi, Bawarii i Saksonii-Anhalt, We Włoszech i na Cyprze.

Trzej Królowie - imiona

W ikonografii chrześcijańskiej Trzej Mędrcy ze Wschodu występują w barwnych, perskich szatach. W późniejszym okresie pojawiali się na obrazach Leonarda da Vinci, Sandro Botticellego, Rogera van der Weydena, Petera Paula Rubensa i wielu innych.

Podobizny Trzech Magów znajdują się na pochodzącej z VI wieku, mozaice w kościele św. Apolinarego w Rawennie. Tam też pojawiły ich imiona: Balthassar, Melchior, Gaspar. To oraz fakt, że w Ewangelii Św. Mateusza jest wzmianka o trzech darach wskazuje na ilość przybywających do Betlejem Magów. W innych żródłach wymienia się ich dwóch, czterech, sześciu, a nawet dwunastu!

Piotr Molecki/East News,

Orszak Trzech Króli

W tym dniu uczestnictwo w mszy świętej jest obowiązkowe (święto nakazane), a podczas obrządku święci się złoto, kadzidło i kredę. Zwyczaj święcenia kadzidła i złota wykształcił się na przełomie XV i XVI wieku. Zgodnie z nim, kadzidłem, wytwarzanym z żywicy jałowca, okadzało się domy i obejście, wierząc, że to zapobiegnie chorobom i nieszczęściom. Złotem dotykano szyi, aby pozostać w zdrowiu.

Zwyczaj święcenia kredy, która służy do wypisania na drzwiach wejściowych do domu liter C + M +B lub K + M + B do których dopisuje się aktualny rok, pojawiło się w XVIII. Litery wypisywane na drzwiach są skrótem od łacińskiego Christus Mansionem Benedicat (Niech Chrystus błogosławi temu domowi). Św. Augustyn tłumaczył je jako Christus Multorum Benefactor (Chrystus dobroczyńcą wielu). Inne interpretacje to odczytywanie K + M + B jako imion Mędrców: Kacpra, Melchiora i Baltazara lub łacińskich nazw trzech zbawczych zdarzeń świętowanych w ramach Epifanii: Cogitum (Poznanie), Matrimonium (Wesele) i Baptisma (Chrzest).

W dawnej Polsce zwyczajowym deserem, w tym wolnym od pracy dniu było ciasto migdałowe, a kto znalazł w swoim kawałku cały migdał, zostawał królem migdałowym!

Obecnie w polskich miastach, na pamiątkę tego wydarzenia, organizuje się orszaki Trzech Króli. W ten sposób wierni i kolędnicy obchodzą cykl świąteczny i Boże Narodzenie, aż do 6 stycznia!

Święto Trzech Króli to pierwszy dzień karnawału!

Zobacz galerię!