Wszystko dot. PRZYGOTAWANIA DO CIAZY

Na jakimsforum znalazlam taki fajny opis przygotowania do ciazy,moze i wam sie cos ztego przyda w tych naszych starankach o dzidzie..a moze dopiszecie jakiesinne wasze informacje dot staranek.:)

Najpierw szczepienia i odstawienie pigułek

Warto jest wykonać badania ogólne, które dadzą obraz stanu zdrowia i wskażą na ewentualne zagrożenia w organizmie przyszłej mamy. Najwcześniej, bo co najmniej pół roku przed planowaną ciążą kobieta powinna zaszczepić się przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B. Szczególnie zalecane są te szczepienia paniom pracującym w dużych skupiskach ludzi, np. nauczycielkom czy pracownikom służby zdrowia. Szczepienie chroni przed zachorowaniem nie tylko w trakcie ciąży, ale zabezpiecza przed zakażeniem w szpitalu w przypadku interwencji chirurgicznej w trakcie porodu.

Można też wykonać badania na obecność przeciwciał przeciwróżyczkowych. Jeżeli wynik będzie ujemny, trzeba się zaszczepić, ale planowane poczęcie odwlec na trzy miesiące. Szczepienie to chroni przed zarażeniem się różyczką, która jest wyjątkowo groĽna dla płodu

Jeżeli ciąża planowana jest na okres jesienno-zimowy, warto również uodpornić się na grypę. Szczepionka chroni przed zachorowaniem i łagodzi stany chorobowe, zmniejsza ryzyko ciężkich powikłań pogrypowych. Dawkę preparatu należy przyjąć co najmniej dwa miesiące przed planowanym poczęciem.

Zalecane jest też wykonanie badania w kierunku wykrycia zakażeń narządów rodnych, np. rzęsistkowicy, chlamydiozy, grzybicy.

Pigułki antykoncepcyjne należy odstawić co najmniej dwa-trzy miesiące przed poczęciem dziecka i stosować w tym czasie prezerwatywy. Organizm powinien mieć kilka tygodni na powrót do normalności, m.in. na uregulowanie jajeczkowania. Zajście w ciążę tuż po zaprzestaniu zażywania pigułek zwiększa prawdopodobieństwo ciąży mnogiej.

Palenie, alkohol i inne

Niezwykle ważne jest uświadomienie zagrożenia wynikającego z palenia papierosów i nadużywania alkoholu. Płód jest najbardziej wrażliwy na działanie niekorzystnych czynników zewnętrznych między 17 i 56 dniem po zapłodnieniu. Jest to czas, kiedy niewiele kobiet uświadamia sobie, że jest w ciąży, lub dopiero w tym okresie zaczyna stosować jakiekolwiek środki profilaktyki.Alkohol nie musi być całkiem wyeliminowany. Lampka wina na specjalna okazję nie zaszkodzi dziecku. Jednak picie mocnych alkoholi w większych ilościach może być już niebezpieczna.
Wraz z dymem papierosów do organizmu dostaje się około 4 tys. substancji trujących. Badania dowodzą, że związki trujące zawarte w dymie z papierosów przenikają do wszystkich komórek organizmu, również jajowych. Obecność w nich nikotyny uniemożliwia, a co najmniej utrudnia zajście w ciążę. Palenie zmniejsza ilość tlenu we krwi, który jest niezbędny dla prawidłowego wzrostu i rozwoju embrionu i płodu. Palenie w pierwszych tygodniach ciąży znacznie zwiększa ryzyko poronienia. Jeżeli nie możesz rzucić palenia, to przynajmniej ogranicz liczbę wypalanych papierosów do kilku na dobę.
Nie należy brać na własną rękę żadnych leków, nawet preparatów multiwitaminowych, ani proszków od bólu głowy, zwłaszcza w drugiej połowie cyklu, czyli okresie prawdopodobnego zajścia w ciążę.
Niektóre farmaceutyki mogą powodować uszkodzenie płodu, dlatego bezwzględnie należy unikać: barbituranów, dwuetylostilbestrolu, blokerów zwojów nerwowych, jodków i jodu (w leczeniu tarczycy), szczepionek z żywych szczepów wirusów, metotreksat (w leczeniu łuszczycy), inhibitorów monoaminooksydazy (psychotropowych), doustnych środków przeciwcukrzycowych, tetracyklin. Unikać należy również kotrimoksazolu, ergotaminy (przeciwmigrenowej), środków nasennych, propranololu, inhibitorów syntezy prostaglandyn (kwasu acetylosalicylowego, głównego składnika aspiryny), środków moczopędnych tiazydowych, diazoxyd.

Bez prześwietleń i remontów

Jeżeli jest jakiekolwiek prawdopodobieństwo, że jesteś w ciąży, powinnaś unikać naświetleń promieniami Roentgena. Prześwietlenia najlepiej robić w pierwszej połowie cyklu, tuż po ukończeniu krwawienia miesiączkowego. Kobiety pracujące przy urządzeniach emitujących takie promieniowanie, również przy diatermiach i zgrzewarkach, powinny zmienić stanowisko pracy. Należy również unikać hałasu o dużym nasileniu, kontaktu z farbami (remonty mieszkań tylko w pierwszej połowie cyklu) i lekami przeciwnowotworowymi (pielęgniarki na oddziałach chemioterapii!), środkami ochrony roślin, pracy związanej z dĽwiganiem ciężarów. Należy również unikać sauny, solarium, gorących kąpieli w obawie przed przegrzaniem, co również niekorzystnie może wpłynąć na rozwój dziecka. Nie ma dowodów na to, że promieniowanie emitowane przez ekrany komputerów, czy telefony komórkowe mają negatywny wpływ na ciążę. Jednakże wykaz prac wzbronionych (Dz. U. 1996 r. nr 114, poz 545, powinien znajdować się w regulaminie twojej firmy) przewiduje, że kobieta w ciąży nie może pracować przy komputerze dłużej niż cztery godziny dziennie.

Szczupła czy przy kości

Trzeba też zwrócić uwagę na to, co jesz i ile spożywasz czy dostarczasz swojemu organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Kobieta planująca ciążę nie może być zbyt szczupłą ani otyłą. Niedowaga wiąże się z ryzykiem urodzenia dziecka z niską masą urodzeniową, większe też będzie niebezpieczeństwo, że noworodek nie przeżyje. Naukowcy zauważyli, że niedożywienie płodu w pierwszym trymestrze życia płodowego, kiedy dużo kobiet nie wie, że jest w ciąży, ma wpływ na rozwój u tych dzieci w dorosłym życiu niektórych chorób, np. choroby wieńcowej, nadciśnienia, cukrzycy insulinozależnej, są one też bardziej podatne na zawały i udary. Otyłość u matki natomiast może powodować powikłania okołoporodowe, a także otyłość u dziecka i cukrzycę w wieku dojrzałym.
Czy się ma optymalną wagę, można sprawdzić za pomocą wzoru: masa ciała w kg podzielona przez wzrost w metrach do kwadratu. Otrzymany wynik to tzw. indeks masy ciała. Optymalny indeks to 19.8-26.

Witaminy

Czy należy uzupełniać dietę suplementami witaminowymi? Należy unikać podawania witamin w skoncentrowanej formie, najlepiej będzie, jeżeli większość witamin będzie pochodziła z pożywienia. Uważać należy na witaminy, które organizm magazynuje. Ich nadmiar może uszkodzić płód.

*Witamina A. Spożywanie produktów bogatych w nią jak i suplementów powinno zawsze odbywać się tylko pod nadzorem lekarza. Jeżeli występują niedobory tej witaminy, najkorzystniej będzie, jeżeli większość dziennej dawki będzie pochodziła z pożywienia, a reszta - z syntetycznych witamin. Najlepiej spożywać produkty zasobne w beta-karoten, np. marchewkę lub dynię (a nie w witaminę A, jak wątróbka). Witamina A syntetyzuje się w organizmie z beta-karotenu, ale tylko w takich ilościach, w jakich organizm potrzebuje. Reszta jest wydalana.

Należy jednak zadbać o odpowiednie ilości:

*Wapnia, głównie z mleka i produktów mlecznych. Wapń działa na mięśniówkę gładką macicy, jego niedobór może sprzyjać przedwczesnym skurczom i porodom.

*Cynk. Odpowiednia ilość cynku zapewni prawidłową czynność narządów rozrodczych. Jego braki wpływają na opóĽnienie wzrostu płodu, powstanie defektów szkieletowych i ośrodkowego układu nerwowego, zwiększa ryzyko martwych porodów, poronienia lub przedłużonego porodu. Utratę cynku może powodować nadmierne spożywanie słodyczy.

*Jod. Niedobory tego pierwiastka mogą być przyczyną kretynizmu. Specjalnie uzupełniać nie trzeba, wystarczy sól jodowana.

*Kwasy tłuszczowe z rodziny Omega-3. Na katastrofalne niedobory tego składnika cierpią wszyscy mieszkańcy terenów oddalonych od wybrzeża morskiego. Zawarte w mięsie morskich ryb, mają dobroczynny wpływ na serce, bo obniżają poziom cholesterolu, zmniejszają krzepliwość krwi, co zapobiega tworzeniu się skrzepów - przyczyny udarów mózgu i zawałów serca. Wzmacniają system immunologiczny oraz chronią przed powstaniem niektórych typów raka.

Co i jak jeść

Kobieta powinna spożywać codziennie:

*5 porcji produktów zbożowych - zawarta w nich skrobia dostarczy energii, a błonnik zapewni dobrą pracę jelit. Należy preferować pieczywo ciemne razowe lub graham.

*4 porcje warzyw - zawierają fitozwiązki, chroniące organizm przed chorobami nowotworowymi i wieńcowymi.

*3 porcje owoców - są najlepszym Ľródłem witamin i mikroelementów, ale też błonnika. Jedna porcja to np. jeden banan, pomarańcza, duże jabłko lub odpowiednia ilość małych owoców, np. szklanka truskawek czy malin. Lepsze mrożone niż suszone.

*2 porcje produktów mlecznych - w zasadzie kobieta powinna pić 1 litr mleka dziennie. Polecane są też sery twarogowe (ale półtłuste i chude), część z nich można zastąpić serem żółtym.

*1 porcja mięsa lub ryby - im więcej ryby tym lepiej, ze względu na kwasy tłuszczowe Omega-3. Najlepiej przedkładać mięso drobiowe nad wołowe i wieprzowinę, ale zdejmować skórkę z kurczaka, bo w niej jest dużo tłuszczu.

Tłuszcz - dwie łyżki dziennie, w tym masło smarowane na pieczywo.

Jeżeli kobieta jest zagorzałą wegetarianką, powinna albo pić regularnie mleko albo przyjmować dodatkowo witaminę B12 (pod nadzorem lekarza).

Ograniczać:

Pieczywo: bułki białe, np. drożdżówki, chałki, pieczywo tostowe białe.
Zupy: instant z proszków, koncentraty, konserwy.
Owoce: w syropie, dżemy, powidła.
Mleko pełnotłuste, skondensowane, zabielacze, topione serki.
Mięso tłuste, wędliny z widocznym tłuszczem, fastfoody.
Tłuszcze: smalec, boczek, słonina, masło, twarda margaryna.
A także: frytki, chipsy, słodycze.

Dobroczynny kwas foliowy

Już w pierwszym miesiącu ciąży mogą powstać niektóre ciężkie wady wrodzone płodu. Należą do nich m.in. wady cewy nerwowej, zwłaszcza rozszczepy kręgosłupa, bezmózgowie i przepukliny oponowo-rdzeniowe. Szacuje się, że około 16 poczęć na 1000 obarczonych jest ryzykiem wystąpienia tych wad, stwierdza się je także w około 5 proc. przypadków poronień samoistnych. Bezmózgowie jest wadą śmiertelną, a przepukliny mózgowe i rdzeniowe są przyczyną wczesnej umieralności dzieci.
Część z tych wad jest uwarunkowana genetycznie, inne są wynikiem działań czynników zewnętrznych. Można jednak zmniejszać ryzyko wad cewy nerwowej, stosując odpowiednią dietę. Powinna ona zawierać odpowiednią dawkę kwasu foliowego. Aby profilaktyka odniosła skutek, trzeba ją rozpocząć co najmniej miesiąc przed planowanym poczęciem i kontynuować przez pierwsze trzy miesiące ciąży.
W żywności nie występuje kwas foliowy w czystej postaci. Jest syntetyzowany przez ludzki organizm z folanów, zawartych w zielonolistnych warzywach, wątrobie, brukselce, brokułach, nasionach roślin strączkowych, zarodkach pszennych, płatkach śniadaniowych, chlebie. Z badań przeprowadzonych w wielu krajach Europy i Ameryki Północnej wynika, że przeciętne dzienne spożycie folanów przez osoby dorosłe nie przekracza 0.25 mg, wtedy gdy optymalna ich ilość powinna wynosić około 0.6 do 0.8 mg. Dlatego niezbędne jest uzupełnianie niedoborów kwasu foliowego w ilości 0.4 mg dziennie. Obecnie w aptekach dostępne są preparaty kwasu foliowego w zalecanych przez specjalistów dawkach, jest on również składnikiem wielu preparatów wielowitaminowych.

Jeśli kobieta jest przewlekle chora

Choroba przewlekła nie przekreśla szansy na macierzyństwo. Może jednak zajść potrzeba skorygowania leczenia, np. zmiany leku na dozwolony do podawania w czasie ciąży.

Cukrzyca

Pacjentka powinna być objęta opieką specjalistycznych ośrodków diabetologiczno-położniczych przy Poradniach Cukrzycowych Akademii Medycznych lub Poradniach Wojewódzkich. Na kilka miesięcy przed zajściem w ciążę należy wyrównać poziom cukru we krwi. Hiperglikemia kilka miesięcy przed poczęciem i w pierwszych tygodniach ciąży jest przyczyną częstszego występowania u dzieci wad serca, rozszczepu kręgosłupa, wodogłowia, zwiększa ryzyko poronień samoistnych i obumarć wewnątrzmacicznych. Ciąża nie jest zalecana w przypadku cukrzycy powikłanej nefropatią, dużym białkiem, chorobą niedokrwienną serca.

Choroby tarczycy

Najlepiej, jeżeli specjalista oceni funkcję tarczycy, a w razie potrzeby również morfologię gruczołu tarczowego, nawet jeżeli problemy z tym organem występowały dawno temu. W razie potrzeby trzeba zastosować odpowiednią terapię, w przeciwnym wypadku gwałtownie wzrasta ryzyko poronienia, porodu przedwczesnego, niższej wagi urodzeniowej, a nawet śmierci okołoporodowej noworodka.

Choroby serca

Niewielkie wady serca nie wpływają na przebieg ciąży. Pacjentki z wadami serca, przymujące doustne leki przeciwzakrzepowe w okresie przed zajściem w ciążę powinny zmienić je na preparaty heparyny podawane pozajelitowo. Kobiety z siniczymi wadami serca, zespołem Eisenmengera i pierwotnym nadciśnieniem płucnym nie powinny w ogóle planować potomstwa ze względu na dużą śmiertelność matek (ok. 50 proc.) i płodów (ok. 40 proc.) w związku z ciąża, porodem i połogiem.

Padaczka

Ciąża może być przyczyną zwiększonej liczby napadów padaczkowych, co niekorzystnie wpływa na płód. Należy skonsultować się z neurologiem na kilka miesięcy przed poczęciem dziecka, stosować leki zalecane w ciąży.

Nadciśnienie

Należy ustabilizować ciśnienie tętnicze, ocenić wydolność nerek, zmienić terapię na dozwoloną w czasie ciąży. Bagatelizowanie problemu może mieć fatalne skutki.

Astma oskrzelowa

Ryzyko dla matki i płodu jest niewielkie pod warunkiem, że choroba jest leczona prawidłowo, czyli zostały wyeliminowane napady duszności. Większość leków stosowanych podczas leczenia astmy nie wpływa niekorzystnie na płód.

Ciąża u kobiet z chorobami nerek

Ciąża nie zmienia naturalnego przebiegu choroby nerek, gdy są one wydolne (przebieg choroby nie powikłany nadciśnieniem tętniczym). Po przeszczepie nerki ciążą jest możliwa po upływie 2-3 lat.

Aktywność fizyczna i dieta przed ciążą
Na kilka miesięcy przed ciążą jest wskazane poprawić swoją kondycję fizyczną, aby w czasie ciąży uniknąć bólów mięśniowych, skrzywień kręgosłupa i dolegliwości stawowych. Regularna gimnastyka usprawnia również sam poród. Szczególnie jest to istotne w przypadku kobiet otyłych, którym grozi w ciąży więcej komplikacji (nadciśnienie, cukrzyca, ryzyko przedwczesnego porodu). Należy jednak unikać drastycznych diet, gdyż może to zaburzyć równowagę hormonalną, a nawet zahamować owulację.
Na stan zdrowia dziecka wpływ ma również dieta stosowana nie tylko podczas ciąży, ale również przed. Kiedy rozpoczyna się kształtowanie i rozwój narządów dziecka, organizm matki korzysta ze swoich rezerw witaminowo-mineralnych. Ich brak może zaburzyć prawidłowy rozwój płodu. Organizm potrzebuje około trzech miesięcy na wyeliminowanie szkodliwych substancji i zgromadzenie zapasu witamin, minerałów.

Dieta powinna zawierać:
- pełnoziarniste pieczywo, makaron, ryż – są one Ľródłem węglowodanów, witamin, składników mineralnych, błonnika, a przede wszystkim energii
- chude mięso, ryby, jaja, rośliny strączkowe, mleko i jego przetwory – dostarczają one białko, żelazo i wapń
- świeże owoce, warzywa oraz soki – prawdziwe bomby witaminowe, dające też dużo minerałów i błonnika
- tłuszcze roślinne – olej, oliwa
- woda – najlepiej mineralna, niegazowana; wypijać należy minimum 1.5 litra dziennie

Należy wyeliminować papierosy, alkohol oraz inne szkodliwe używki!

Badania przed ciążąNa kilka miesięcy przed planowanym terminem zajścia w ciążę należy przestać przyjmować tabletki antykoncepcyjne lub wyjąć wkładkę domaciczną, aby cykl miesięczny kobiety odzyskał naturalną prawidłowość. Warto wiedzieć, że zajście w ciążę w krótkim czasie po zaprzestaniu antykoncepcji hormonalnej zwiększa możliwość ciąży mnogiej.
Przyszła matka powinna wykonać niezbędne badania internistyczne i ginekologiczne, nawet jeśli czuje się zupełnie zdrowa. Dzięki tym badaniom można wykryć ewentualne schorzenia, zagrażające zdrowiu dziecku.

Podstawowe badania, to podstawowa analiza laboratoryjna moczu i krwi.
Dodatkowe badania to badania krwi w poszerzonym zakresie:
- badanie poziomów hormonów tarczycy
- badanie na obecność antygenu Hbs, świadczącego o nosicielstwie wirusa zapalenia wątroby typu B (żółtaczki)
- badanie na obecność przeciwciał groĽnego wirusa cytomegalii

Istotne jest, czy przyszła matka przechodziła w dzieciństwie takie choroby zakaĽne jak: różyczka, odra. Jeśli nie, konieczne przed zajściem w ciążę będą szczepienia.
Szczepienia wykonane tuż przed, bądĽ w pierwszym trymestrze ciąży są groĽne dla rozwijającego się płodu.

Należy również pamiętać o chorobach, którymi można się zarazić od zwierząt. Dla kobiet planujących ciążę szczególnie ważne jest wykonanie badań na obecność we krwi przeciwciał przeciwko toksoplazmozie (chorobie szczególnie groĽnej dla płodu przenoszonej przez koty).

Podstawowe badania medyczne powinien wykonać ginekolog, najlepiej ten, który będzie prowadził ciążę.
Standardowe badania zlecane przez ginekologa to:
- wymazy z szyjki macicy (cytologia i czystość pochwy)
- USG narządu rodnego i piersi
- podstawowe badania hormonalne, określające poziom hormonów kobiecych.

Pozwoli to ginekologowi na prawidłową ocenę funkcjonowania organizmu kobiety.
Warto też wiedzieć, że im starsza kobieta decyduje się na macierzyństwo, tym większe jest prawdopodobieństwo problemów z zajściem w ciążę oraz wad dziecka. Gdy kobieta skończyła 35 rok życia i jest to jej pierwsza ciąża zwiększone jest ryzyko pojawienia się u dziecka np.: zespołu Downa, dlatego czasem konieczna jest wizyta w poradni genetycznej.

Zagrożenia w ciąży
Zagrożenia dla Matki i dziecka niosą następujące choroby:
Różyczka
Różyczka u kobiet w ciąży może powodować wady rozwojowe u dziecka. Przed zajściem w ciążę należy wykonać badanie na obecność przeciwciał antyróżyczkowych. W przypadku dodatniego wyniku nie trzeba się szczepić, ujemnego - warto poddać się szczepieniu. Przez trzy miesiące po zaszczepieniu nie wolno zajść w ciążę.
Wirusowe zapalenie wątroby
Przed zajściem w ciążę, należy również zaszczepić się
przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, zwłaszcza jeśli charakter pracy naraża na zachorowanie (np.: praca w szkole, szpitalu).
Toksoplazmoza
Jest to choroba odzwierzęca, a zachorowanie po 16 tygodniu ciąży może poważnie uszkodzić rozwijający się płód. Jeżeli przeciwciał nie stwierdzono - wynik ujemny, powinno się badanie powtórzyć jeszcze 2 -3 razy i unikać Ľródeł zakażenia przez całą ciążę - to znaczy nie jeść surowego mięsa, myć dokładnie jarzyny, unikać kontaktu z kotami oraz z ziemią, w której mogą się znajdować ich wydaliny oraz przestrzegać ogólnych zasad higieny. Jeżeli wynik badania IgG jest dodatni - kobieta ma przeciwciała i w zasadzie nie powinna się obawiać choroby
Choroby przenoszone drogą płciową, zapalenia pochwy
Na przebieg ciąży i zdrowie dziecka wpływ mają stany zapalne pochwy matki oraz choroby przenoszone drogą płciową - chlamydioza, rzeżączka, wirus HIV. Należy zrobić odpowiednie badania, aby wykluczyć ich obecność.
Choroby przewlekłe
Wiele przewlekłych chorób, może zakłócić przebieg ciąży. Kobiety chorujące na: cukrzycę, padaczkę, astmę, nadciśnienie, niedokrwistość, choroby nerek, tarczycę, mające alergię powinny zgłosić się do lekarza, aby wiedzieć na ile choroba i jej leczenie mogą być groĽne dla rozwoju płodu, lub zajście i donoszenie ciąży może zagrażać zdrowiu, a nawet życiu kobiety.
Choroby genetyczne
Jeżeli w rodzinie matki lub ojca dziecka zdarzyła się choroba genetycznie uwarunkowana lub przyszła matka jest powyżej 35 roku życia, to będąc już w ciąży może poddać się badaniom pozwalającym określić stan płodu

Jeśli kobieta chce sprawdzić, czy jest zdrowa i zdolna urodzić dziecko, to warto zrobić następujące badania.

Dobrze jest sprawdzić poziom glukozy we krwi. Takie badanie może wykryć np. nietolerancję glukozy (czyli stan, kiedy glukoza nie jest prawidłowo przyswajana przez organizm) albo cukrzycę, która do tej pory nie dawała żadnych objawów, lub o której pacjentka nie wiedziała. Nietolerancja glukozy może natomiast być sygnałem, że organizm jest zagrożony cukrzycą. Objawy, które mogą zwiastować cukrzycę, to duże i częste pragnienie, częste oddawanie moczu oraz zasłabnięcia, gdy kobieta jest głodna. Wahania poziomu cukru we krwi i cukrzyca są dla płodu bardzo niebezpieczne, dlatego badania poziomu glukozy najlepiej zrobić jeszcze przed poczęciem.

Warto też zrobić ogólne badanie moczu. Zdarza się bowiem, że kobieta przechodziła kiedyś zakażenie układu moczowego, które doprowadziło u niej do poważnych zmian, np. uszkodzenia nerek. Uszkodzenia i niewydolności układu moczowego mogą się okazać bardzo niebezpieczne dla kobiety w ciąży.

Wskazane jest też zrobić badanie morfologii krwi i ilości płytek krwi. Jeśli płytek jest zbyt mało lub za dużo, sprawdza się tego przyczyny. Mogą być one banalne - np. przeziębienie, ale czasem przy takich rutynowych badaniach ujawniają się też poważne schorzenia układu krwiotwórczego.

Czasem warto też sprawdzić krzepliwość krwi. Taka informacja może się okazać przydatna w sytuacji, gdy we wczesnej fazie ciąży pojawiają się krwawienia, które zwiastują zwykle zagrożenie poronieniem. Jednak może się okazać, że wytłumaczeniem tego jest właśnie niska krzepliwość krwi kobiety.

Warto zbadać, czy w organizmie przyszłej matki są obecne przeciwciała na toksoplazmozę (jest to choroba pasożytnicza) i cytomegalię (jest to choroba wirusowa). Pasożyty i wirusy, których nosicielem jest kobieta, mogą bowiem uszkodzić płód we wczesnym okresie ciąży. Dobrze jest też upewnić się, czy kobieta chorowała na różyczkę, a jeśli nie chorowała - czy była szczepiona. W przeciwnym razie kobieta może się na różyczkę zaszczepić - jednak z zajściem w ciążę musi wówczas poczekać przynajmniej trzy miesiące. Różyczka jest dla płodu bardzo niebezpieczna. Może spowodować poważne i nieodwracalne uszkodzenia, takie jak np. ślepota. Warto jest też zaszczepić się przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.

Zanim kobieta zajdzie w ciążę, powinna też zrobić hormonalne badania tarczycy. Jeśli badanie wykaże niedoczynność tarczycy, kobieta musi się liczyć z tym, że jej płodność może być mniejsza. W czasie ciąży pacjentka przyjmuje leki, które uzupełniają niedobór brakujących hormonów. Badanie hormonalne może również wykryć nadczynność tarczycy. To schorzenie w czasie ciąży zwykle się nasila. Kobieta musi również uważać, jakie witaminy będzie przyjmować w czasie ciąży. Niektóre preparaty zalecane dla ciężarnych mają w swoim składzie także jod, który nie jest wskazany dla pacjentek z nadczynnością tarczycy.

Kobieta, która planuje zajść w ciążę, powinna jeść jak najwięcej warzyw i owoców. Zdarza się bowiem, że przyczyną kłopotów z poczęciem dziecka jest nierównowaga ilości mikroelementów w organizmie kobiety. Przyszłym matkom zaleca się również, by przed ciążą i w jej trakcie przyjmowały kwas foliowy w tabletkach. Tej witaminy jest za mało w dostępnym na rynku pożywieniu. Tymczasem jego niedobór może być dla płodu niebezpieczny. Kwas foliowy zapobiega bowiem powstawaniu wrodzonych wad rozwojowych, zwłaszcza wad cewy nerwowej, np. rozszczepieniu kręgosłupa. Niektóre badania dowodzą też, że kwas foliowy może przeciwdziałać odklejaniu się trofoblastu (czyli tkanek, z których wykształca się póĽniej łożysko) lub samego łożyska od ściany macicy.

Przed zajściem w ciążę dobrze jest też wyleczyć wszystkie zęby. Próchnica jest potencjalnym Ľródłem infekcji, które mogą się przenieść na cały organizm i prowadzić do uszkodzenia płodu, a nawet do poronienia.

Przygotowanie do zajścia w ciążę

Zdaniem ginekologów, aby ciąża i poród zakończyły się dla dziecka i matki pełnym powodzeniem, rodzice powinni zainteresować się swoim stanem zdrowia już na 12 miesięcy przed planowaną ciążą. Roczne przygotowania to m.in. zmiana stylu życia i przyzwyczajeń dietetycznych, konieczna, by uzupełnić niedobory mineralne i witaminowe w organiĽmie lub też po to, żeby stracić na wadze.

Kobieta aby czuć w ciąży pełen komfort, powinna też wykonać niezbędne badania internistyczne i ginekologiczne. Pozwalają one wykryć schorzenia, które mogą być groĽne dla rozwijającego się płodu, powodując upośledzenie umysłowe czy niedorozwój fizyczny dziecka.

W przeprowadzanych badaniach często wykrywana jest też obniżona płodność rodziców lub nawet niepłodność całkowita, ale dzięki długiemu okresowi przygotowań, jest czas i szansa na całkowite wyleczenie. Niektórym parom lekarz po tzw. wywiadzie rodzinnym zaleca jeśli to konieczne, wizytę w poradni genetycznej. Wizyta i przeprowadzone badania pozwalają na potwierdzenie, bądĽ wykluczenie możliwości poczęcia i urodzenia zdrowego dziecka.

Badania standardowe

Kobieta i mężczyzna powinni je wykonać nawet wtedy, gdy czują się zupełnie zdrowi. Gruntowny ogląd stanu zdrowia powinno się zacząć od wizyty u internisty lub lekarza rodzinnego.

Podstawowe badania które zleci lekarz internista obojgu partnerom to:
Podstawowa analiza laboratoryjna moczu i krwi.
Kobieta dodatkowo powinna wykonać badania krwi w poszerzonym zakresie:
Badanie poziomów hormonów tarczycy,

Badanie na obecność antygenu Hbs, świadczącego o nosicielstwie wirusa zapalenia wątroby typu B (tzw. żółtaczki ),

Badanie na obecność przeciwciał groĽnego wirusa cytomegalii.
Kobieta powinna również wiedzieć czy przechodziła w dzieciństwie takie choroby zakaĽne, jak różyczka lub odra. Jeśli nie, konieczne będą szczepienia przed zajściem w ciążę.

Uwaga! Szczepienia wykonane tuż przed bądĽ w pierwszym trymestrze ciąży są groĽne dla rozwijającego się płodu.

Należy również pamiętać o chorobach , którymi mogą zarazić się ludzie od zwierząt. Dla kobiet planujących ciążę szczególnie ważne jest wykonanie:
Badań na obecność we krwi przeciwciał przeciwko toksoplazmozie - chorobie przenoszonej przez koty domowe, ponieważ jest ona szczególnie groĽna dla płodu, a u ludzi i zwierząt najczęściej przebiega bezobjawowo.
Podstawowe badania medyczne powinien wykonać również ginekolog, najlepiej ten, który będzie potem prowadził ciążę. Standardowe badania zlecane przez ginekologa to:
wymazy z szyjki macicy ( cytologia i czystość pochwy )

USG narządu rodnego i piersi

podstawowe badania hormonalne określające poziomy hormonów kobiecych.
Tak szczegółowe badania pozwolą ginekologowi na prawidłową ocenę funkcjonowania organizmu kobiety, a co za tym idzie , pozwoli na to by odpowiedział na podstawowe pytanie jakie stawia przyszła matka : " czy zajdę w ciążę i urodzę zdrowe dziecko ?!"

Badania genetyczne

Im starsza kobieta, tym większe statystyczne prawdopodobieństwo nie donoszenia ciąży lub ujawnienia się u dziecka wad w budowie fizycznej czy wystąpienia chorób uwarunkowanych genetycznie. Myślenie na ten temat warto rozpocząć od zbadania dokładnej historii zdrowotnej rodziny obojga partnerów.

Genetycy uważają, że wystarczą informacje o chorobach u członków rodziny do czterech pokoleń wstecz. Warto zwrócić uwagę na pojawiające u dzieci urodzonych w obu rodzinach wady budowy ciała, upośledzenie umysłowe i takie choroby jak hemofilia, padaczka, głuchota, czy muskowicydoza. Jeżeli występowały one w rodzinie nawet jednego z partnerów, obydwoje muszą się zgłosić na konsultację do poradni genetycznej, którą wskaże lekarz ginekolog lub lekarz rodzinny. Wizyta w poradni genetycznej i wykonanie odpowiednich badań, będzie konieczna także wówczas, gdy kobieta skończyła już 35. rok życia i jest to jej pierwsza ciąża. Wiąże się ona w tym wieku, ze zwiększonym statystycznie ryzykiem pojawienia się u dziecka np.tzw. zespołu Downa.

Sposób odżywiania przed ciążą

Nie tylko sposób odżywiania w trakcie ciąży wpływa na stan zdrowia nie narodzonego jeszcze dziecka, ale także dieta, którą stosujemy zanim jeszcze dojdzie do zapłodnienia.
W czasie pierwszych 8 tygodni ciąży, kiedy rozpoczyna się kształtowanie i rozwój wszystkich narządów płodu, organizm matki korzysta ze swoich rezerw witaminowo-mineralnych. Ich brak może zaburzyć w znacznym stopniu prawidłowy rozwój płodu.

Aby zapobiec niedoborom tzw. składników budulcowych w organiĽmie matki a niezbędnych płodowi do jego prawidłowego rozwoju należy realizować stwierdzenie naszych prababek : w ciąży trzeba jeść za dwoje ! Trzeba jednak pamiętać, że odnosi się ono nie do objętości spożywanych pokarmów, lecz do ich wartości odżywczej, a więc zawartego w nim białka, witamin itp.

Uwaga! Zaleca się korzystanie przede wszystkim z bogactwa naturalnych składników zawartych w warzywach, owocach, chudym mięsie, nabiale i ziarnach. Nie powinno się zastępować ich nadmiarem syntetycznych preparatów witaminowych - prowadzi on bowiem czasem również do powstawana wad rozwojowych i innych uszkodzeń płodu.

Zbilansowanie diety pomaga również odzyskać po porodzie, w ciągu kilku miesięcy prawidłową wagę ciała. Warto pamiętać, że nadmiar zbędnych kilogramów sprzyja pojawieniu się w trakcie ciąży nadciśnienia, groĽnego zarówno dla płodu, jak i dla matki.

Specjaliści zalecają 5 posiłków dziennie. Każdy z nich powinien zawierać przynajmniej 100 gramów jarzyn i owoców. Zaleca się również wykluczenie słodyczy i zastąpienia ich w diecie węglowodanami zawartymi w kaszach i makaronach. Spośród mięs najkorzystniejsze dla organizmu są ryby morskie, bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe Omega-3 ( np. halibut, makrela, łosoś, śledż, sardynki). Zaleca się również wprowadzenie do diety większej ilości ziaren: pestek słonecznika, dyni, orzechów brazylijskich, włoskich, laskowych czy migdałów.

Aktywność fizyczna

Ważne jest, by kilka miesięcy przed ciążą wzmocnić mięśnie przykręgosłupowe, brzucha, krocza pośladków oraz pleców. Dzięki temu, można uniknąć pojawienia się w czasie trwania ciąży nieprzyjemnych bólów mięśniowych, nadmiernych skrzywień kręgosłupa i dolegliwości stawowych. Dolegliwości te są bowiem związane ze zmieniającą się statyką ciała kobiety ciężarnej.
Dzieje się tak ponieważ rosnąca wagowo i objętościowo ciężarna macica zmusza kobietę do maksymalnego odchylenia do tyłu, szerokiego rozstawienia nóg w celu utrzymania równowagi przy zmieniającym swoje położenie środku ciężkości. Regularna gimnastyka usprawnia i skraca również póĽniejszy poród.

Sporty zalecane w ciąży to : pływanie, gimnastyka klasyczna, umiarkowany jogging.

Zasadą w czasie stosowania jakichkolwiek ćwiczeń powinno być: dla ciężarnej dozwolone są te ćwiczenia, które nie wywołują u niej nadmiernego zmęczenia i nie wiążą się z możliwością poniesienia nawet tzw. mikrourazów.

Alkohol, popierosy, inne używki

Aby uchronić nienarodzone dziecko przed groĽnymi konsekwencjami należy bezwzględnie zrezygnować z palenia tytoniu, zażywania jakichkolwiek środków odurzających i spożywania dużych ilości kawy i alkoholu.

Nałogowe, lub nawet tylko nadmierne palenie i picie w czasie lub kilka miesięcy przed ciążą może obniżyć zdolności intelektualne dziecka, opóĽnić w znacznym stopniu jego rozwój psychomotoryczny albo stać się przyczyną jego nadmiernej pobudliwości.

Istnieje duże prawdopodobieństwo, że dziecko kobiety palącej urodzi się niedożywione i mniejsze, będzie to wcześniak o bardzo niskiej odporności na zachorowania.

Choroby przewlekłe a ciąża

Wiele przewlekłych chorób, na jakie cierpi przyszła matka, może zakłócić przebieg ciąży. Warto przedyskutować tę sprawę z lekarzem pod którego opieką pozostaje kobieta, która planuje zajście w ciążę, dlatego by wiedzieć na ile choroba i jej leczenie mogą być groĽne dla rozwoju płodu, lub zajście i donoszenie ciąży może zagrażać zdrowiu, a nawet życiu kobiety.

Nadciśnienie tętnicze

Kobiety, u których rozpoznano nadciśnienie tętnicze powinny powiadomić odpowiednio wcześniej lekarza pod którego opieką pozostaja, aby zaordynował im takie leki, które będą utrzymywały stały, odpowiedni poziom ciśnienia, a z drugiej strony nie powodowały uszkodzenia płodu. Utrzymujące się stale u ciężarnej, nieleczone, podwyższone ciśnienie tętnicze krwi, może doprowadzić do zaburzeń ukrwienia łożyska, a w konsekwencji do niedożywienia i wyniszczenia płodu. Jeszcze groĽniejszym powikłaniem, zagrażającym bezpośrednio życiu matki i płodu jest przedwczesne odklejenie łożyska, w czasie trwającej ciąży, jako konsekwencja nieleczonego nadciśnienia tętniczego krwi

Choroby tarczycy

Dolegliwości związane z czynnością hormonalną tarczycy powinny być całkowicie wyleczone przynajmniej 6 miesięcy przed planowaną ciążą. Jeżeli nie można doprowadzić do takiej optymalnej sytuacji, kobieta chcąca posiadać dziecko musi być w czasie ciąży zarówno pod opieką ginekologa jak i endokrynologa, którzy muszą ze sobą współpracować. Niewielki niedobór hormonów tarczycy może prowadzić na przykład do niepłodności lub poronienia, nadmiar - powoduje często przedwczesny poród. Duże zaburzenia w ilości produkowanych przez tarczycę hormonów, nieodpowiednio regulowane mogą prowadzić do głębokich i niodwracalnych uszkodzeń płodu.

Schorzenia okulistyczne

Uważać powinny również kobiety z chorobami oczu, a najbardziej te u których stwierdzono często występującą krótkowzroczność powyżej 5 dioptrii. Podczas porodu grozi im niebezpieczeństwo odwarstwienia siatkówki, co grozi utratą wzroku. Powinny one być w czasie ciąży również pod stałą opieką lekarza okulisty. W razie niebezpieczeństwa podejmuje on wiążącą ginekologa decyzję o konieczności zakończenia ciąży za pomocą wykonania cesarskiego cięcia. Inne choroby oczu również powinny być w wypadku zajścia, bądĽ planowania ciąży, konsultowane przez lekarza okulistę.

Cukrzyca

Ciąża bywa wyjątkowo groĽna dla kobiet chorujących na cukrzycę. Choroba ta powoduje niekiedy liczne wady lub olbrzymią nadwagę płodu, co może prowadzić nawet do obumarcia wewnątrzmacicznego nienarodzonego jeszcze dziecka. Brak należytej opieki nad cukrzyczką przed i w czasie trwania ciąży, może również zagrażać jej życiu. Na trzy miesiące przed oraz w czasie trwania ciąży diabetyczki powinny być pod stałą opieką specjalisty z poradni cukrzycowej. Specjalnie dla nich stworzono program opieki nad ciężarnymi z cukrzycą. Ciąża nie wymaga odstawienia zastrzyków z insuliny, zazwyczaj konieczne są dodatkowe leki i specjalna dieta.

Alergia

W przypadku, gdy jedno lub oboje potencjalnych rodziców cierpi na alergie, warto zmniejszyć ryzyko pojawienia się tej choroby u przyszłego dziecka, poprzez wybór najbezpieczniejszego miesiąca poczęcia. Nie uczulone dzieci rodzą się w naszej szerokości geograficznej najczęściej w drugiej połowie grudnia, w styczniu i w lutym. Noworodki z marca, kwietnia, maja, czerwca i lipca częściej niż inne dzieci uczulają się na pyłki traw i drzew, tymczasem u dzieci, urodzonych w drugiej połowie września, w paĽdzierniku i listopadzie, stwierdza się podwyższoną zachorowalność na alergie wywołane przez roztocza kurzu domowego.

Konflikt serologiczny

Gdy przyszły ojciec ma krew z czynnikiem Rh "+", matka natomiast Rh "-" (nie odwrotnie), mamy do czynienia z niezgodnością w zakresie czynnika Rh, której następstwem może być wystąpienie tzw. konfliktu serologicznego.

O zaistnieniu konfliktu serologicznego mówimy dopiero wtedy jeżeli stwierdza się we krwi matki przeciwciała anty RhD, które mają zdolność niszczenia krwinek płodu jeżeli ten odziedziczył dodatni czynnik Rh po ojcu. Zjawisko to prowadzi do tzw. choroby hemolitycznej płodu, na skutek niszczenia jego czerwonych krwinek przez przeciwciała matki, a w konsekwencji doprowadza do uogólnionego obrzęku płodu i do jego wewnątrzmacicznego obumarcia.

Tak w chwili obecnej dzieje się tak niezmiernie rzadko. Lekarze nauczyli się zapobiegać powstawaniu przeciwciał, poprzez podawanie leku zwanego gammaglobuliną, wstrzykiwaną pacjentce bezpośrednio po urodzeniu dziecka z czynnikiem Rh dodatnim. To sprawia , że w organiżmie matki przeciwciała nie są tworzone, a więc każda następna ciąża jest dla płodu równie bezpieczna.
Kontakt: Warszawa - Stołeczny Ośrodek Konfliktów Serologicznych.

Na czym polega problem?

Po zetknięciu plemnika z komórką jajową, dochodzi do ich połączenia i powstaje zygota( komórka jajowa, która dzieląc się dalej utworzy zarodek ). Gen określający czynnik Rh- ojca i matki, zawarty w plemniku i komórce jajowej łączy się i zostaje przekazany nowopowstającemu organizmowi dziecka,. Jeśli jest on zgodny (Rh "+" i Rh "+" lub Rh "-" i Rh "-"), nie ma problemu, jeżeli natomiast różni się, a krew Rh "-" ma matka, pierwsze dziecko urodzi się zdrowe i będzie miało krew grupy Rh "+" . Podczas porodu istnieje bardzo duże ryzyko zmieszania się krwi dziecka (Rh "+") i matki (Rh "-"). Naczynia krwionośne są otwarte, do ustroju kobiety dostają się więc krwinki dziecka, zawierające antygen D (Rh "+"). Jest on natychmiast niszczony przez układ odpornościowy matki.

Pierwsze dziecko przychodzi na świat i wszystko jest w porządku do czasu drugiej ciąży. Uruchomiony podczas pierwszego porodu, mechanizm immunologiczny niszczenia krwinek z Rh+ jest aktywny od samego początku drugiej ciąży. Przeciwciała, produkowane przez ustrój matki, przedostają się przez łożysko do krwioobiegu płodu i niszczą krwinki dziecka. Tak dochodzi do hemolitycznej (rozpad i brak we krwi czerwonych krwinek ) choroby płodu. Dziecko rodzi się martwe albo umiera po urodzeniu m.in. w wyniku zbyt przerośniętej wątroby, śledziony i zaburzeń elektrolitowo - białkowych. Tylko lekkie postacie choroby hemolitycznej płodu udaje się wyleczyć po narodzeniu dziecka za pomocą licznych transfuzji krwi aż do jej całkowitej wymiany.

Jakie badania należy wykonać przed ciążą?

Przed zajściem w pierwszą ciążę kobieta powinna, jeżeli posiada ujemny czynnik Rh , zbadać czy nie ma we krwi przeciwciał o których była mowa wyżej.
Podczas pierwszej ciąży nie dochodzi do choroby płodu, spowodowanej konfliktem serologicznym, pod warunkiem, że kobieta nie została wcześniej uczulona na antygen D podczas poronienia, ciąży pozamacicznej czy też transfuzji krwi a więc w jej krwi nie krążą wspomniane przeciwciała. Jeśli jednak dochodzi do jednego z tych trzech wymienionych przypadków, lekarz powinien niezwłocznie (nie więcej niż po 72 godzinach) podać kobiecie z krwią grupy Rh "-" specjalny lek- immunoglobulinę, która zabezpiecza jej układ odpornościowy przed wytworzeniem przeciwciał dla antygenu D.

Co robić gdy ciąża w stwierdzonym konflikcie jest już faktem?

Gdy stwierdzona jest w czasie trwającej już ciąży, choroba hemolityczna płodu stosuje się badanie płynu owodniowego (tzw. amniopunkcja) , wykrywające obecność produktów rozpadu czerwonych krwinek w jego organiĽmie. Od niedawna możliwe jest także badanie krwi pępowinowej samego płodu, pobranej w trakcie amniopunkcji w czasie trwającej ciąży. Zabieg ten jest jednak wyjątkowo trudny. Jeśli lekarz stwierdza chorobę płodu, powstałą w wyniku konfliktu serologicznego, w ciągu całej ciąży przeprowadza około 10 transfuzji dopłodowych, które zwiększają prawdopodobieństwo urodzenia zdrowego dziecka. Jak twierdzą lekarze, z wcześnie wykrytą chorobą hemolityczną płodu, medycyna dobrze sobie radzi.